فرسودگی شبکه آب و فاضلاب اصفهان که بیش از یک قرن قدمت دارد، اکنون به تهدیدی جدی برای سلامت ساکنان و آثار تاریخی این شهر تبدیل شده است. پس از تخریب بخش‌هایی از بافت تاریخی مسجد عتیق اصفهان در پی آسیب سیستم فاضلاب، حالا گزارش‌ها از ورود فاضلاب به خانه‌های مردم در منطقه هفتون اصفهان خبر می‌دهند.
بر مبنای گزارش خبرگزاری مهر، ورود فاضلاب به منازل مسکونی از پنج ماه پیش آغاز شد و همچنان ادامه دارد. مسئولان آب و فاضلاب استان در پاسخ به انتقادهای مردم گفته‌اند که این وضعیت دست‌کم تا دو ماه آینده ادامه خواهد داشت.
تصاویری که وضعیت خانه ساکنان منطقه هفتون اصفهان منتشر شده است، آبگرفتگی خانه‌ها در اثر نفوذ فاضلاب را نشان می‌دهد. آب آلوده فاضلاب در معابر منطقه هفتون نیز سرازیر شده و شرایطی آزاردهنده برای ساکنان محلی به وجود آورده است.
در این منطقه حدود ۴۰۰ خانوار زندگی می‌کنند که با ادامه شرایط فعلی، سلامت همه آنان در معرض خطر جدی قرار دارد. با این حال، گزارش خبرگزاری مهر نشان می‌دهد که پیگیری‌ها از شرکت آبفای استان اصفهان تاکنون نتیجه‌ای نداشته است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
یکی از ساکنان محله هفتون اصفهان به این رسانه گفت که آب‌های آلوده بیشتر شب‌ها از دریچه‌های فاضلاب بالا می‌زنند و با سرازیر شدن به منازل باعث آلودگی معابر و انتشار بوی نامطبوع می‌شوند. به گفته این شهروند، مسئولان آبفا تاکنون برای کاهش تنش‌ها و دغدغه‌های ساکنان این منطقه هیچ اقدام عملیاتی انجام نداده‌اند.
سرازیر شدن آب آلوده فاضلاب به خانه‌های مردم در هفتون به حدی زیاد است که برخی به‌ناچار فرش‌هایشان را جمع کرده‌اند و با گذاشتن آجر زیر پایه‌های مبل آن‌ها را بالاتر برده‌اند.
مردم منطقه می‌گویند کودکان آن‌ها به دل‌دردهای شدید مبتلا شده‌اند و ادامه این شرایط بسیار خطرناک است. در نقطه مقابل، حسین اکبریان، مدیرعامل آبفای استان اصفهان، با ارائه فهرستی از اقدام‌های اجرایی مدعی شد که عملیات اصلاح سیستم فاضلاب در حال اجرا است. او در عین حال به‌صراحت گفت که اصلاح سیستم فاضلاب محله هفتون دو ماه طول می‌کشد.
کنشگران میراث فرهنگی در اسفند ۱۴۰۲ هم از خطر تخریب گنبد خاکی مسجد عتیق اصفهان در اثر فرسودگی سیستم فاضلاب پیرامون آن خبر دادند. مائده کلانتری، پژوهشگر مرمت بناهای تاریخی، نفوذ «رطوبت صعودی» به گنبدخانه تاج‌الملک مسجد عتیق اصفهان را تایید کرد و گفت اگر این «آسیب بحرانی» به حال خود رها شود، مسجد عتیق اصفهان کاملا تخریب خواهد شد. رطوبت صعودی به دلیل نفوذ آب به پی دیوارها به وجود می‌آید و رو به بالا حرکت می‌کند.
به گفته کلانتری، آجر دیوارهای دورتادور مسجد نیز به دلیل رطوبت صعودی سست و کج شده‌اند و با دست به‌راحتی بیرون می‌آیند و اگر این روند ادامه پیدا کند، این مسجد دچار ترک‌خوردگی می‌شود و بعد فرو می‌ریزد.
این گزارش‌ها آشکار می‌کند که سیستم فرسوده آب و فاضلاب به بلایی جدی برای مردم و آثار تاریخی تبدیل شده‌اند. البته گسترش بیماری‌های ناشی از فرسودگی فاضلاب به ساکنان استان اصفهان محدود نیست و در دیگر شهرها نیز وجود دارد.
تیرماه امسال به دلیل مصرف آب شرب آلوده به میکروب با منشا فضولات حیوانی کار حدود ۳۰۰ نفر از اهالی روستای دهفول شهرستان نهاوند استان همدان به مراکز درمانی کشید. در همان محدوده زمانی، بیش از ۴۰۰ نفر از ساکنان شهرستان رضوانشهر استان گیلان هم در اثر ابتلا به مسمومیت‌های مشکوک به بیمارستان‌ها مراجعه کردند.
البته مسئولان دولتی از اعلام علت اصلی این مسمومیت‌ها طفره رفتند اما گزارش‌های پزشکی حاکی از آن بود که ادغام فاضلاب با آب شرب علت مسمومیت مردم بوده است. محمدتقی آشوبی، رئیس دانشگاه علوم پزشکی گیلان، نیز این مسئله را به‌صورت تلویحی تایید کرد و گفت: «در بررسی‌های اولیه از افرادی که به مراکز درمانی مراجعه کردند، علت مسمومیت این افراد آلودگی آب تشخیص داده شد، اما دلیل اصلی این اتفاق در دست بررسی است.»
خرداد ۱۴۰۲ نیز بیش از ۳۰۰ نفر از اهالی شهرستان بدره در استان ایلام با علائمی همچون اسهال، استفراغ، بی‌حالی، دل درد و تب شدید به درمانگاه این شهرستان مراجعه کردند. در آن مورد، با وجود اینکه همه شواهد از آلودگی آب شرب حکایت داشت، دادستان ایلام مدعی شد که «نمی‌توان گفت مسمومیت برخی شهروندان مربوط به شیوع یک ویروس است یا آلودگی ناشی از آب شرب».
مسمومیت گروهی اهالی روستای دشه از توابع شهرستان پاوه نیز شهریور ۱۴۰۰ در کانون توجه قرار گرفت. در آن مورد، بررسی‌ها نشان داد که ادغام آب شرب با آب فاضلاب به مسمومیت مردم منجر شده است.
یک سال قبل از آن، مسمومیت ۲۸۰ نفر از اهالی روستای شیخ‌صله از توابع شهرستان ثلاث باباجانی در استان کرمانشاه خبرساز شد. با اینکه مدیریت بحران تایید کرد علت مسمومیت آب آلوده بود، دفتر پایش و نظارت بر کیفیت آب و فاضلاب شرکت آبفا استان کرمانشاه ادعا کرد که تمام آزمایش‌های انجام‌شده روی نمونه‌های آب روستای شیخ‌صله ثلاث باباجانی سلامت آب این روستا را تایید می‌کند و در آب این منطقه مشکل بهداشتی مشاهده نشده است.
